Stypendia z zasady poza rocznym PIT-em

Dochodem na gruncie przepisów o podatku dochodowym jest też otrzymane na uczelni czy za granicą stypendium. W zdecydowanej większości jednak ustawodawca zwalnia ten dochód z opodatkowania, co oznacza, że przykładowo uhonorowany stypendium doktorant nie musi go wykazywać w rocznym PIT-cie. Istnieje jeden wyjątek.

fot. Shutterstock.com

Tak naprawdę roczną deklarację podatkową z tytułu otrzymanego w 2015 r. stypendium (naukowego, sportowego czy za aktywność społeczną) muszą złożyć jedynie ci stypendyści, którzy zostali nagrodzeni kwotą wyższą niż 3 800 zł oraz kiedy jednocześnie źródłem takiego stypendium były uchwały samorządu lub organizacji pozarządowych pożytku publicznego. Uhonorowani taką nagrodą muszą ją wykazać w PIT-37. Podstawę do obliczeń rocznego PIT-a stanowi PIT-8C, jaki ci stypendyści powinni byli dostać najpóźniej wraz z końcem lutego od wypłacającego stypendium. W druku PIT-8C będzie wykazana pobrana przez samorząd czy organizację pozarządową w 2015 r. zaliczka na podatek dochodowy.

Co ważne fiskus wymaga rozliczenia w rocznym zeznaniu podatkowym jedynie nadwyżki wartości tego stypendium ponad 3 800 zł (art. 21 ust. 1 pkt 40b ustawy o PIT).

Stypendia wolne od podatku

Stypendia otrzymane z innego niż opisanego powyżej źródła korzystają z całkowitego zwolnienia z podatku dochodowego. Co za tym idzie, obdarowane nimi osoby są zwolnione z obowiązku wykazania ich wartości w rocznym PIT-cie. Mowa o stypendiach (art. 21 ust. 1 pkt 39, 40, 40d ww. ustawy):
- naukowych i doktoranckich przyznawanych na podstawie przepisów oświatowych,
- socjalnych, które finansowane są ze środków budżetu państwa, samorządu lub szkoły,
- zagranicznych przeznaczonych na pokrycie kosztów rekrutacyjnych, czesnego, ubezpieczenia czy zakwaterowania, ale finansowanych z programu rządowego ustanowionego przepisami ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym.

Za przykład stypendiów, z których nie trzeba się rozliczać z fiskusem, mogą posłużyć stypendia naukowe i za wyniki w nauce, stypendia doktoranckie, te przyznawane na podstawie przepisów o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki, a także stypendium naukowe dla znamienitego młodego naukowca, które wręcza Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Stypendium socjalne mogą dostać uczniowie, studenci, uczestnicy studiów doktoranckich lub innych form kształcenia – ufundowane środkami z dotacji z budżetu państwa czy z funduszu utworzonego przez rektora uczelni, czyli zgodnie z przepisami o systemie oświaty i Prawie o szkolnictwie wyższym.

Erasmus+ bez PIT-u

Pod zwolnienie od podatku dochodowego podlegają również stypendia zagraniczne finansowane ze środków zagranicznych, przyznawane osobom przebywającym czasowo za granicą. Wolna od PIT-u jest kwota stypendium w wysokości stanowiącej równowartość diety z tytułu zagranicznych podróży służbowych, za każdy dzień, w którym było otrzymywane stypendium (art. 21 ust. 1 pkt 23a ustawy o PIT). Chodzi o dochody uzyskiwane nie tylko przez studentów, ale i otrzymywane przez kadrę akademicką na wyjazdy zagraniczne w ramach programu „Erasmus+”. W tym drugim przypadku wartość stypendium często przekraczała wskazaną powyżej granicę zwolnienia, stąd Minister Finansów w zeszłym roku zadecydował o zaniechaniu poboru podatku dochodowego od dochodów z tytułu stypendiów skierowanych na wyjazdy zagraniczne pracowników uczelni w wysokości ponad ustawowy limit. Z tej decyzji skorzystają stypendyści obdarowani od 1 stycznia 2015 r. do 31 grudnia 2016 r.

Składaniem rocznego PIT-a z tytułu otrzymanego w 2015 r. stypendium nie muszą sobie wreszcie zawracać głowy ci, których stypendium naukowe czy socjalne zostało sfinansowane z udziałem środków Unii Europejskiej, np. z Europejskiego Funduszu Społecznego (art. 21 ust. 1 pkt 137 ww. ustawy).

Katarzyna Miazek, Tax Care