Wyciągi z konta mikrofirmy poza codzienną kontrolą fiskusa

Mikroprzedsiębiorcy dopiero w przyszłym roku zmierzą się z Jednolitymi Plikami Kontrolnymi (JPK). Od 1 stycznia 2018 r. będą zobowiązani przesyłać fiskusowi co miesiąc przez internet ewidencję faktur VAT w formacie JPK_VAT, a od 1 lipca 2018 r. na żądanie fiskusa pozostałe rodzaje dokumentów podatkowo-księgowych w tym formacie, np. JPK_EWP, czyli ewidencję przychodów czy JPK_WB, tj. wyciąg bankowy.

Tymczasem we wtorek poznaliśmy projekt Ministerstwa Finansów, który zakłada wprowadzenie obowiązku przekazywania przez dużych, średnich i małych przedsiębiorców dobowych wyciągów z rachunków bankowych Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej, co jest oparte na koncepcji JPK_WB na żądanie. Wyciągi miałby zawierać m.in. nazwę, adres i NIP i przedsiębiorcy i jego kontrahenta, numery rachunków, datę i czas obciążenia rachunku nabywcy lub datę i czas dokonania wpłaty gotówkowej, tytuł i opis zlecenia płatniczego czy saldo rachunku przedsiębiorcy po realizacji zlecenia płatniczego. Wyciągi miałyby być przesyłane w postaci elektronicznej za pośrednictwem izby rozliczeniowej lub bezpośrednio przez podatnika.

Kilkadziesiąt tysięcy wyciągów dziennie
Podatnicy, których dotyczyłby obowiązek przekazywania wyciągów z rachunków bankowych to osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące przedsiębiorcami w rozumieniu ustawy o swobodzie gospodarczej z wyłączeniem mikroprzedsiębiorców oraz jednostek sektora finansów publicznych, o których mowa w art. 9  ustawy o finansach publicznych. Zgodnie z danymi resortu finansów, nowy obowiązek objąłby około 80 tys. firm.

Mniej kontroli mikrofirm
Resort finansów tłumaczy, że JPK_WB to kolejne narzędzie prewencji przed oszustwami i nadużyciami związanymi z VAT. Poza tym, dzięki monitorowaniu przepływów pieniężnych, można byłoby bezpośrednio wykrywać podejrzane transakcje na wczesnym etapie. MF jako zaletę tego rozwiązania podaje ograniczenie kontroli podatkowych tylko i wyłącznie do podatników, u których identyfikowanoby nieprawidłowe transakcje, tym samym dając nadzieję uczciwym drobnym firmom, że JPK_WB ochroni ich od nieuczciwych działań ich kontrahentów.

Ochrona przed nieuczciwymi kontrahentami
Przedstawiony projekt zakłada jeszcze jedną zmianę. Aktualnie indywidualne dane podatnika zawarte m.in. w składanych przez niego deklaracjach i innych dokumentach, a także w aktach kontroli podatkowej czy informacjach, jakie fiskusowi przekazał bank, są objęte tajemnicą skarbową.

Projekt przewiduje trzy wyjątki od ochrony danych objętych tajemnicą skarbową. I tak, tajemnicy skarbowej nie stosowałoby się do danych dotyczących udostępniania kontrahentowi podatnika informacji o:
 niezłożeniu przez podatnika obowiązkowych deklaracji lub innych dokumentów,
 nieujęciu w tych deklaracjach lub dokumentach czynności, do których był zobowiązany
 niedokonaniu zapłaty podatku wynikającego z deklaracji lub dokumentów.

To rozwiązanie miałoby na celu stworzenie mechanizmu ochrony podatników przed poniesieniem konsekwencji nieuczciwości kontrahentów. Przedsiębiorca byłby ostrzegany w przypadku podejrzanych transakcji i zawiadamiany elektronicznie o stwierdzonych nieprawidłowościach. Proponowanym terminem wejścia w życie JPK_WB jest wrzesień tego roku.