Przedsiębiorcy chcą uproszczenia w VAT

- W resorcie finansów trwają prace, których celem jest uproszczenie rozliczeń podatku VAT. Nasi członkowie zgłosili wiele postulatów dotyczących rozliczania tego podatku. Ich wspólnym celem jest uproszczenie całej procedury, wyeliminowanie przepisów, które budzą wątpliwości i  ułatwienie prowadzenia działalności gospodarczej - mówi Przemysław Pruszyński, doradca podatkowy, sekretarz Rady Podatkowej Konfederacji Lewiatan.

Poniżej przedstawiamy najważniejsze propozycje Rady Podatkowej Konfederacji Lewiatan, które zostały przekazane Ministerstwu Finansów:

1.      Ujednolicenie zasad korygowania eksportu oraz wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów (WDT)

W naszej ocenie, niezasadne jest utrzymywanie różnych zasad zastosowania stawki 0% VAT w przypadku nieotrzymania dokumentów potwierdzających dostarczenie do nabywcy (wywóz poza UE) towarów w miesiącu dostawy i wykazania tych transakcji najpierw ze stawką krajową.

2.      Eksport towarów ze stawką 0%

Przepisy ustawy o VAT szczegółowo określają, kiedy podatnik ma prawo zastosować stawkę 0% dla eksportu towarów (w tym kluczowe jest zgromadzenie określonych dokumentów). W sytuacji braku wymaganych wszystkich dokumentów, podatnik zobowiązany jest zastosować stawkę krajową.
W sytuacji gdy podatnik otrzymuje dokumenty z opóźnieniem/po terminie – prawo do zastosowania stawki 0% jest realizowane poprzez korektę deklaracji.

Proponujemy, aby wymagane przez ustawę o VAT dokumenty, podatnik zobowiązany był przedstawić w trakcie weryfikacji, ich brak nie powinien natomiast automatycznie uniemożliwiać zastosowania stawiki 0%.

3.      Uchylenie przepisów o korygowaniu transakcji rozliczanych na zasadzie odwrotnego obciążenia

Przepisy nakładają na podatników sankcję w postaci konieczności odrębnego wykazania podatku należnego i podatku naliczonego, jeśli wykazanie ich w deklaracji ma miejsce po upływie trzech miesięcy od powstania obowiązku podatkowego. Przepisy te zostały uznane w orzecznictwie sądowym (np. w wyroku WSA w Krakowie z 29.09.2017 r., sygn. I SA/Kr 709/17) za niezgodne
z prawem unijnym jako wprowadzające automatyczne i niezależne od działań podatnika „przesunięcie w czasie prawa do odliczenia i związaną z tym konieczność zapłaty odsetek za zwłokę z przyczyn czysto formalnych, bez względu na brak wystąpienia w danej transakcji jakiegokolwiek ryzyka oszustwa podatkowego lub świadomego nadużycia prawa”.

Ograniczenia czasowe dotyczące prawa do odliczenia VAT przy WNT i imporcie usług określone w art. 86 ust. 10b pkt 2 lit. a, 86 ust. 10g, ust. 10h, ust. 10i mają uzasadnienie wyłączenie fiskalne oraz istotnie utrudniają rozliczenia przedsiębiorcom. Zasadniczo prawo do odliczenia podatku należnego od WNT i importu usług powinno przysługiwać w tym samych miesiącu, w którym wykazano podatek należny. Tylko taka zasada urzeczywistnia neutralność podatku VAT dla przedsiębiorcy.

4.      Wydłużenie terminu prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego

Proponujemy wydłużenie terminu do odliczenia VAT naliczonego w obrocie krajowym z obecnie obowiązujących 3 miesięcy do 6 miesięcy. Zmiana ograniczy konieczność częstego korygowania deklaracji.

5.      Wprowadzenie rocznego rozliczenia VAT

Wprowadzenie kalkulacji miesięcznej (analogicznie jak w podatku CIT), opartej o aktualnie zaewidencjonowane zdarzenia dla podatku VAT oraz rozliczenia rocznego, w ramach którego zostaną ujęte wszystkie transakcje raportowane dla celów VAT. Wprowadzenie takiego rozwiązania zmniejszyłoby liczbę korekt VAT, składanych dokumentów i znacznie ułatwiłoby zarządzanie korektami, które odnosiłyby się do rocznej deklaracji a nie deklaracji miesięcznych.

6.      Fiskalizacja

Wprowadzenie zasady, że w przypadku dokumentowania sprzedaży fakturą na rzecz konsumentów podatnicy zwolnieni są z obowiązku jej fiskalizowania. Aktualnie w niektórych przypadkach podmioty zwolnione z fiskalizacji danej usługi (np. usługi telekomunikacyjne) w celu uzyskania zapłaty wystawiają faktury. Niezależnie na fakturach mogą pojawić się również usługi inne niż telekomunikacyjne, które podlegają fiskalizacji. W takich sytuacjach podatnicy zobowiązani są mimo wszystko do wystawienia również paragonu. To z kolei oznacza spore utrudnienia systemowe. Wprowadzenia ww. zasady ograniczyłoby zbędne czynności w tym zakresie.

7.      Likwidacja oddzielnego raportowania VAT UE, VAT-27 i innych, których zawartość jest w deklaracji.

Uwzględniając obowiązek składania deklaracji i JPK_VAT, które muszą być ze sobą zgodne – to składanie dodatkowych informacji jest dublowaniem informacji, które są już w posiadaniu organów podatkowych.

Zmiany wymaga konstrukcja korekty informacji podsumowujących VAT UE do formatu ponownego złożenia informacji w formacie JEST. Obecna konstrukcja powoduje dużą ilość błędów, kosztowną implementację w systemach spółek.

8.      Likwidacja w odwrotnym obciążeniu (telefony, laptopy) limitu transakcji i wprowadzenie zasady, że niezależnie od wartości każda transakcja objęta jest procesem odwrotnego obciążenia.

Definicja jednolitej gospodarczo transakcji jest niejasna, budzi wiele wątpliwości przy jednoczesnej możliwości obejścia limitu i opodatkowywania sprzedaży stawką vat 23%.

9.      Wprowadzenie tzw. Grup VAT (możliwości wspólnego rozliczania się z podatku VAT w ramach grupy powiązanych podmiotów)

Postulujemy wprowadzenie grup VAT (opcja dostępna dla państw członkowskich na podstawie art. 11 Dyrektywy VAT). Opcja ta pozwala uprościć rozliczenia pomiędzy członkami grupy oraz w pewnych przypadkach zwiększyć efektywność finansową współpracy z innymi podmiotami z grupy (w przypadku np. podmiotów prowadzących działalność zwolnioną z VAT). Większość rozwiniętych gospodarek UE posiada takie rozwiązania, które dają podatnikom z tych państw przewagę konkurencyjną.

10.  Likwidacja odwrotnego obciążenia dla usług budowlanych

Przepisy dotyczące odwrotnego obciążenia przy usługach budowlanych są powodem licznych kontrowersji i problemów ze strony podatników (zakres usług podlegających odwrotnemu obciążeniu, kiedy dany podmiot ma status podwykonawcy etc.). Błąd w identyfikacji obowiązku zastosowania odwrotnego obciążenia może mieć bardzo groźne konsekwencje (zakwestionowanie odliczenia u nabywcy usług z faktury na której błędnie naliczono podatek VAT, zaległość podatkowa u usługodawcy, który błędnie przyjął, że zastosowanie ma mechanizm odwrotnego obciążenia etc.).  Naszym zdaniem te utrudnienia i dodatkowe ryzyka po stronie przedsiębiorców nie są uzasadnione interesem fiskalnym Państwa.

11.  Kursy walut – odejście od stosowania kursów innych dla podatku CIT i innych dla podatku VAT.

Stosowanie różnych kursów walut powoduje kosztowne zmiany/dostosowanie systemów do możliwości księgowania jednego dokumentu dwoma kursami. Proponujemy przyjęcie jednego kursu dla VAT i CIT.

12.  Rozszerzenie braku konieczności uzyskiwania potwierdzeń faktur korygujących do usług wykonywanych na rzecz osób fizycznych (nie podatników VAT).

Biorąc pod uwagę, że osoby fizyczne niebędące podatnikami VAT, nie rozliczają VAT obowiązek uzyskiwania potwierdzeń faktur korygujących wydaje się być zbędny i jego spełnienie oznacza konieczność dodatkowego zaangażowania po stronie podatników (koszt wdrożenia narzędzia do monitorowania, koszty pracy ludzkiej).

13.  Ulga na złe długi w ustawie o VAT

W określonych w ustawie o VAT sytuacjach, podatnik ma prawo do korekty VAT-u w rozliczeniu za okres, w którym upłynęło 150 dni od terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze.

W sytuacji, gdy po złożeniu deklaracji podatkowej dłużnik ureguluje należność, niezbędne jest zwiększenie przez wierzyciela podstawy opodatkowania i kwoty podatku. Bardziej praktyczne i mniej pracochłonne byłoby wprowadzenie możliwości skorzystania z tzw. ulgi na złe długi – „na bieżąco”.

14.  Zastąpienie deklaracji VAT składaniem JPK_VAT

Ministerstw Finansów zapowiada zastąpienie, w bliżej nieokreślonym czasie, deklaracji VAT danymi przesyłanymi za pomocą JPK_VAT. Uważamy, ze to dobre rozwiązanie.

15.  Dodanie przepisów o fakturach zbiorczych

Postulujemy, aby w zakresie przepisów o fakturach dodać przepisy odnoszące się wprost do faktur zbiorczych – czyli dokumentujących kilka czynności opodatkowanych wykonanych w tym samym okresie rozliczeniowym, które nie są uznawane za „sprzedaż ciągłą”.

16.  Zmiana przepisów o zbiorczych uproszczonych fakturach korygujących

Naszym zdaniem, należy dokonać zmiany przepisu art. 106j ust. 3 ustawy o VAT, który wymienia elementy jakie powinna zawierać zbiorcza uproszczona faktura korygująca, ponieważ obecnie wymienione w nim elementy formalne faktury utrudniają ich stosowanie i wbrew przyjętej nazwie, nie wprowadzają żadnych uproszczeń.

17.  Ujednolicenie wykazów podatników VAT online oraz ich moc dowodowa

Oceniamy pozytywnie dotychczasowe działania Ministerstwa Finansów w zakresie udostępnienia na stronach internetowych funkcjonalności sprawdzenia NIP kontrahenta, sprawdzenia statusu kontrahenta w VAT oraz wykazu podatników wykreślonych i przywróconych, jednak postulujemy wprowadzenie w tym zakresie dwóch zmian.

Pierwszą powinno być ujednolicenie wspomnianych narzędzi i zastąpienie ich jednym, który nie tylko udostępni dane podatnika, ale również wskaże jego status (zarejestrowany, niezarejestrowany, zwolniony), informację o jego wykreśleniu i przywróceniu wraz z podstawą prawną. Taki wykaz powinien również umożliwiać odtworzenie historii zmian statusu danego podmiotu. Dostęp do takiego wykazu powinien być nieodpłatny.

Istotne naszym zdaniem jest również to, aby nadać wydrukom z takiego wykazu moc dokumentu urzędowego – podobnie jak w przypadku odpisów z KRS, czy też wypisów z ksiąg wieczystych. Powinno to nastąpić przez zapisanie takiej mocy tych wydruków, oraz ewentualnie domniemania prawdziwości danych, w ustawie o VAT, np. w art. 96b, który dotyczy elektronicznych wykazów podatników wykreślonych i przywróconych.

Konfederacja Lewiatan