Prezydenci 5 miast apelują o analizę materiałów TVP dot. Pawła Adamowicza. „Insynuacje i oszczerstwa jak za Urbana”

- My, prezydenci i burmistrzowie polskich miast, wobec tragicznej śmierci Pawła Adamowicza - prezydenta miasta Gdańska - wnosimy o podjęcie wszelkich przewidzianych w przepisach prawa środków, mających na celu niezwłoczne i dokładne wyjaśnienie wszystkich okoliczności i przyczyn, które doprowadziły do tej tragedii - napisano w wezwaniu skierowanym do premiera Mateusza Morawieckiego, Rzecznika Praw Obywatelskich Adama Bodnara, prezesa Najwyższej Izby Kontroli Krzysztofa Kwiatkowskiego, przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji Witolda Kołodziejskiego oraz przewodniczącego Rady Etyki Mediów Ryszarda Bańkowicza.

Apel podpisali p.o. prezydenta Gdańska Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski, prezydent Sopotu Jacek Karnowski, prezydent Poznania Jacek Jaśkowiak oraz Zygmunt Frankiewicz, prezydent Gliwic i prezes Związku Miast Polskich.

Dwa z ich trzech postulatów dotyczą działań „podejmowanych wobec Pawła Adamowicza przez spółkę Telewizja Polska S.A. oraz inne jednostki publicznej radiofonii i telewizji, jak również zatrudnionych w nich dziennikarzy, w okresie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zamachu na jego życie”. Włodarze miast chcą, żeby instytucje państwowe sprawdziły, czy działania te „mieściły się w granicach uczciwości, rzetelności oraz staranności wymaganych i określonych w zasadach etyki zawodowej dziennikarza, przepisach prawa oraz zasadach współżycia społecznego” oraz czy „były nielegalnie inspirowane przez inne osoby pełniące funkcje organów władzy publicznej, funkcjonariuszy publicznych, osoby im podległe lub w jakikolwiek sposób od nich zależne”.

Mateusz Morawiecki nie ocenia TVP, a programy w prywatnych stacjach porównuje do propagandy Urbana

W innym postulacie domagają się natomiast zweryfikowania, czy działania podejmowane wobec Pawła Adamowicza od początku 2016 roku przez organy władzy publicznej: Prokuraturę, Centralne Biuro Antykorupcyjne, Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Policję oraz ich funkcjonariuszy były zgodne z prawem.

Według sygnatariuszy apelu okoliczności zabójstwa Pawła Adamowicza sprawiają, że zbrodnia ta nie była przypadkowa. - Naszym zdaniem prezydent Gdańska był bezpodstawnie i uporczywie nękany nieuczciwymi, nierzetelnymi, niestarannymi i powszechnie dostępnymi materiałami publicystycznymi oraz poprzez działania organów władzy publicznej i funkcjonariuszy publicznych, stanowiące przekraczanie uprawnień i niedopełnianie obowiązków. Ponadto zaznaczamy, że dostrzegamy szereg analogii między działaniami podejmowanymi wobec Pawła Adamowicza, a tymi, które prowadzone są wobec innych - zarówno byłych, jak i aktualnych samorządowców - czytamy w uzasadnieniu apelu.

Prezydenci miast krytykują TVP

Apel został przedstawiony w sobotę. Prezydenci miast zaznaczyli, że ich stanowisko za pośrednictwem Związku Miast Polskich trafi do innych prezydentów i burmistrzów, którzy będą mogli je poprzeć.

- Ostatnie tygodnie w Gdańsku to czas ogromnych emocji. Teraz przychodzi też czas, żeby pewne kwestie podsumować. Zaczynając od liczb, to kilka tysięcy rekordów z materiałami w mediach publicznych takich jak TVP Info, TVP Gdańsk oraz TVP1 i TVP2. Zdecydowana większość tych nagrań to publikacje negatywne. Publikacje, które miały miejsce jedynie od stycznia 2018 roku. Warto powiedzieć też o atmosferze, która panowała w Urzędzie Miejskim w Gdańsku od czasu, kiedy przygotowywaliśmy się do kampanii wyborczej, samorządowej. Była to atmosfera zastraszenia. Byliśmy wszyscy przygotowywani do wejścia różnych służb. Otrzymywaliśmy również w nocy maile. Warto się zastanowić czy te maile przychodzące ze służb, były elementem zastraszania czy też w nocy był prezydent Adamowicz rozpracowywany - stwierdził Piotr Grzelak, wiceprezydent Gdańsk. - Dzisiaj przychodzi czas, by o tym wszystkim głośno i wyraźnie powiedzieć. Chcemy, by służby państwowe skontrolowały dotychczasową pracę służb, by tego rodzaju sytuacje w przyszłości nie miały miejsca - dodał.

Równie krytyczni wobec Telewizji Polskiej są inni sygnatariusze apelu. - Niestety, w ostatnich latach telewizja publiczna stała się kanałem propagandowym jedynej, rządzącej opcji. Przedstawia jednostronne, tendencyjne materiały, bojkotując całkowicie stanowisko strony opozycyjnej czy samorządowców. Niezależne media są jednym z fundamentów współczesnej demokracji. Już nas ich pozbawiono. Czy za chwilę skończy się w Polsce demokracja? - zapytał Jacek Karnowski.

- Każdy poprzedni rząd w mniejszym lub większym stopniu wpływał na przekaz TVP. Jednak skala partyjnej propagandy, jaką ta instytucja pokazuje pod obecnym kierownictwem jest jednak zupełnie niebywała. Pomówienia, insynuacje i oszczerstwa pod adresem faktycznych i urojonych przeciwników obecnej władzy, faworyzowanie polityków partii rządzącej osiągnęły poziom niespotykany od czasów Jerzego Urbana. Byłoby to może jedynie niesmaczne, gdyby nie tragedia, która spotkała Pawła Adamowicza - powiedział o Telewizji Polskiej Zygmunt Frankiewicz. - Nie możemy dłużej milczeć i zakładać, że wszyscy wiedzą, że TVP jest propagandową tubą rządu. W każdym społeczeństwie są osoby zaburzone, bezrefleksyjnie przyjmujące taki nienawistny przekaz, który może pchnąć je do zbrodniczych działań. Nie możemy się godzić na to, żeby instytucja utrzymywana z pieniędzy publicznych działała w taki sposób - podkreślił.

- Niestety, niektóre państwowe instytucje czy organy swoje funkcje pełnią obecnie iluzorycznie. Tak naprawdę decyzje podejmuje jedna osoba, w tej chwili sprawująca de facto wszelką władzę. Po pierwsze, apelujemy więc o powrót do normalności i cywilizowanych, demokratycznych standardów rządzenia krajem. Do premiera - by podległym mu podmiotom przywrócił standardową funkcjonalność, w przeciwieństwie do obecnej fasadowości oraz by podjął czynności kontrolne w poszczególnych ministerstwach i podlegających im instytucjach. Niech kontrole te wykażą, czy nie doszło do nadużyć, przekroczenia uprawnień, czy może wręcz łamania prawa i czy na decyzje pewnych organów nie wpływała polityka - skomentował Jacek Jaśkowiak. - Chcemy, by sprawdzono też działania TVP – czy publikowane przez nią materiały mieściły się w granicach prawa. Chcemy też, by kontrola objęła działalność Rady Mediów Narodowych – czy i jak reagowała na treści emitowane przez telewizję publiczną. Od premiera oczekujemy bowiem realnego sprawowania władzy i przyjęcia za to odpowiedzialności, a nie działania pod dyktando lidera jednej z partii, realizującego swoje własne cele polityczne - dodał.

- Przyzwyczailiśmy się do pewnych praktyk, do nękania, naruszania w naszym poczuciu przynajmniej dobrego obyczaju i niezależności choćby mediów publicznych. Chciałbym, aby jasno wybrzmiało, że nikt nikomu nie odmawia prawa do kontrolowania samorządów czy krytyki. W swoim apelu pytamy, czy ta kontrola mieściła się w granicach prawa. Czy zachowanie telewizji publicznej mieściło się w ramach zasad etycznych i mandatu, który powinna sprawować? Jeżeli mamy do czynienia z kilkuset materiałami negatywnymi, które dotyczyły Pawła Adamowicza, z telefonami w środku nocy z prośbą o dosyłanie dokumentów, pytamy się – czy tego typu działania były konieczne? - wyliczył Rafał Trzaskowski. - Taki jest nasz cel. Te pytania kierujemy przede wszystkim do Pana Premiera, ale również do innych instytucji, abyśmy mieli jasność w przyszłości, na jakie standardy godzimy się w państwie polskim niezależnie od tego, kto będzie rządził - zaznaczył.

Rada Mediów Narodowych nie zajmie się wnioskiem o odwołanie zarządu TVP

Adamowicz na reportera TVP Info skarżył się do REM, odmówił udziału w debacie w TVP3 Gdańsk

We wrześniu 2017 roku po przesłuchaniu Pawła Adamowicza przez komisję ds. Amber Gold za politykiem na ulicy szedł kilkaset metrów reporter TVP Info Łukasz Sitek. Zadawał prezydentowi pytania z mocnymi tezami zarzucającymi mu udział w aferze tego parabanku. Adamowicz złożył w tej sprawie skargę do Rady Etyki Mediów.

Z kolei pod koniec października Łukasz Sitek w czasie uroczystości w jednej z gdańskich szkół próbował zapytać Adamowicza, czy spodziewa się zarzutów za przyjęcie łapówek od deweloperów oraz dlaczego z publicznych pieniędzy kupiono koszulki z napisem „Konstytucja”. Dyrektor szkoły napisał w tej sprawie skargę do prezesa TVP. Natomiast Adamowicz zbojkotował debatę w TVP Gdańsk przed drugą turą wyborów samorządowych. - Ostatnie propagandowe programy tej stacji czy zakłócanie szkolnych uroczystości przez pracownika TVP Gdańsk pokazują, że granica przyzwoitości została przekroczona - uzasadnił.

TVP podaje do sądu za sugestie, że przyczyniła się do śmierci Adamowicza

Krótko po śmierci Pawła Adamowicza niektórzy dziennikarze i politycy sugerowali, że mocno krytyczne materiały o tym polityku w kanałach Telewizji Polskiej przyczyniły się do tej tragedii. Wojciech Czuchnowski z „Gazety Wyborczej” i Ewa Siedlecka z „Polityki” stwierdzili, że zabójca Adamowicza Stefan W. w więzieniu mógł oglądać tylko TVP Info, przez co utwierdził się w negatywnym nastawieniu do prezydenta Gdańska. Szybko zdementowała to Służba Więzienna, zapewniając, że w zakładzie karnym, w którym przebywał W., osadzenia mają dostęp do różnych stacji (m.in. TVP Info) i  mogą wybierać, co chcą oglądać.

W poniedziałek TVP poinformowała, że „przeciwko osobom, które absurdalnie wskazywały na związek przyczynowy pomiędzy treściami publikowanymi na antenach Telewizji Polskiej a śmiercią pana Pawła Adamowicza zostanie skierowany pozew lub akt oskarżenia w trybie kk”. Zapowiedziała, że w pierwszej kolejności takie działania zostaną podjęte m.in. przeciw Krzysztofowi Skibie, Adamowi Bodnarowi, Wojciechowi Czuchnowskiemu i Wojciechowi Sadurskiemu.

TVP i Polskie Radio dostaną od rządu ponad miliard zł. Projektem zajmie się w przyszłym tygodniu Sejm

We wtorek podobne sugestie wobec TVP wyraziła Magdalena Adamowicz, wdowa po prezydencie Gdańska, w wywiadach w Onecie i TVN24. - Paweł - on zawsze używał tego słowa, ale ja go nie lubiłam - był grillowany żywcem. Urzędy skarbowe wymyślały absurdalne zarzuty, kontrolowały naszą rodzinę kilka pokoleń wstecz, nawet ludzi już w bardzo podeszłym wieku. Nękali rodziców Pawła, moich rodziców. Podobnie jak właśnie reżimowa telewizja, która biegała za Pawłem, wykrzykując, wchodziła do mojej mamy do biura. Myśmy po prostu się bali - stwierdziła.

- Z rozczarowaniem przyjęliśmy motywowane politycznie oceny pani Magdaleny Adamowicz. W żadnym wypadku nie możemy się z nimi zgodzić - skomentowała to w oświadczeniu Telewizja Polska. Zaznaczyła, że „w przypadku wdowy uczyni wyjątek, z uwagi na przynależny jej w okresie żałoby kulturowy immunitet i odstąpi od dochodzenia swoich praw na drodze sądowej”.

TVP krytykowana także za materiały po śmierci Adamowicza

W minionym tygodniu Telewizja Polska była krytykowana również na materiały po śmierci Pawła Adamowicza. Chodzi przede wszystkim o główne wydanie „Wiadomości” z 14 stycznia, dnia śmierci prezydenta Gdańska. W kilku relacjach w negatywnym kontekście pokazano tam Jerzego Owsiaka (m.in. zwrócono uwagę, że w niedzielę wieczorem po informacji o ataku na Adamowicza nie przerwał finału WOŚP odbywającego się dalej w Warszawie), a w materiale o mowie nienawiści przytoczono tylko wypowiedzi polityków PO, Jerzego Owsiaka, Lecha Wałęsy i Jerzego Stępnia.

- Szanowni Państwo, materiał „Wiadomości” o tzw. „mowie nienawiści” prezentował przykłady nieakceptowalnych wypowiedzi polityków - te najbardziej drastyczne, wzywające wprost do stosowania przemocy fizycznej. To było jedyne kryterium doboru tych konkretnych cytatów - tłumaczył Jarosław Olechowski, dyrektor Telewizyjnej Agencji Informacyjnej.

Członkowie KRRiT byli u prezydenta, zwrócą uwagę nadawcom na odpowiedzialność za język programów publicystycznych. Protest pod siedzibą TVP

Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji otrzymała ponad 35 skarg na to wydanie „Wiadomości”. - Zarzuty to upolitycznianie śmierci prezydenta Adamowicza, przypisywanie mowy nienawiści jedynie przedstawicielom opozycji, manipulacja słowami Jerzego Owsiaka na temat ochrony imprezy - przekazała portalowi Wirtualnemedia.pl Teresa Brykczyńska, rzeczniczka prasowa KRRiT.

Z kolei Adam Bodnar zwrócił się do KRRiT o zbadanie pokazanej 10 stycznia w TVP Info animacji o Jerzym Owsiaku i Hannie Gronkiewicz-Waltz. Według RPO może ona stanowić mowę nienawiści i mieć wydźwięk antysemicki. Natomiast szef PSL Władysław Kosiniak-Kamysz zaapelował do prezesa PiS o odwołanie Jacka Kurskiego z funkcji prezesa Telewizji Polskiej, a członek Rady Mediów Narodowych Grzegorz Podżorny (rekomendowany przez Kukiz ’15) skierował wniosek o dymisję Kurskiego i wiceprezesa TVP Macieja Staneckiego.

Telewizja Polska była też krytykowana za to, że w piątek 18 stycznia wieczorem w relacji z mszy w intencji Pawła Adamowicza nie pokazano, jak Donald Tusk składa kondolencje rodzinie zmarłego, a w sobotnich „Wiadomościach” w relacji z pogrzebu, kiedy przytaczano słowa o. Wiśniewskiego: „Człowiek posługujący się językiem nienawiści”, pokazywano osoby stojące w pierwszym rzędzie ławek, m.in. Donalda Tuska.

Dyrektor Telewizyjnej Agencji Informacyjnej Jarosław Olechowski odpierał zastrzeżenia wobec obu materiałów, podkreślając, że uroczystości relacjonowano podobnie w TVN24.

Z kolei w zeszłą niedzielę w „Woronicza 17” w TVP Info Adrian Klarenbach, zapowiadając materiał o śmierci Pawła Adamowicza i żałobie po niej, stwierdził m.in.: „Co niektórzy by powiedzieli, że jakie życie - taka śmierć, jaka śmierć - takie życie. Być może to jest odważna teza. Jakie wnioski powinniśmy wyciągnąć po tym ostatnim, mijającym tygodniu”.

Tego samego dnia Klarenbach przeprosił za tę wypowiedź - po południu na Twitterze, a wieczorem w „Minęła 20”.