Jak „odzyskać” VAT w 30 dni

W najbliższym czasie przedsiębiorcy nie mają co liczyć na krótsze terminy zwrotu VAT. Pomysł ustanowienia jednego, 30-dniowego terminu pojawił się co prawda w projekcie tzw. III ustawy deregulacyjnej, ale został z niego usunięty w trakcie uzgodnień resortowych. W dalszym ciągu będą więc obowiązywać obecne regulacje. Podatnicy VAT, którzy wykazali w rozliczeniu nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym, muszą czekać 60 dni od dnia złożenia rozliczenia na zwrot tej różnicy. Jest to podstawowy termin. Co więcej, jeżeli zasadność zwrotu wymaga dodatkowego zweryfikowania, naczelnik urzędu skarbowego może przedłużyć ten termin do czasu zakończenia weryfikacji rozliczenia.

W przypadku gdy kwota podatku naliczonego (czyli wynikającego z dokumentów zakupowych) jest w danym okresie rozliczeniowym (miesiącu albo kwartale) wyższa od kwoty podatku należnego (wynikająca m. in. z faktur dokumentujących dostawę towarów czy świadczenie usług), powstaje nadwyżka, którą przedsiębiorca może wykazać do zwrotu albo do przeniesienia do rozliczenia w następnym okresie rozliczeniowym.

Zamiast zwrotu - przeniesienie
Przedsiębiorca ma wybór i zamiast wskazywać w deklaracji kwotę do zwrotu może przenieść ją do rozliczenia na następny okres rozliczeniowy. W ten sposób może skrócić czas potrzebny do faktycznego „odzyskania” nadwyżki podatku o około 30 dni. Stanie się tak w sytuacji gdy przedsiębiorca w następnym okresie rozliczeniowym będzie miał kwotę VAT-u należnego wyższą od podatku naliczonego w tym okresie. 

Przykład: Firma B rozlicza się miesięcznie. W październiku dokonała m. in. zakupu nowych regałów do sklepu. W związku z tym, że w tym miesiącu miała niską sprzedaż, powstała u niej kwota do zwrotu. Kwota ta zostanie wykazana w deklaracji składanej za październik. Przedsiębiorca może złożyć deklarację za ten miesiąc najwcześniej 2 listopada (1 jest dniem wolnym), jednak w praktyce jest to rzadka sytuacja, gdyż w większości przypadków potrzeba więcej czasu do zaksięgowania dokumentów za miniony miesiąc. Najpóźniej deklaracja za ten okres rozliczeniowy musi być złożona do 26 listopada (obowiązujący termin to 25, jednak w listopadzie br. jest to niedziela, co oznacza, że następuje przesunięcie terminu o jeden dzień). W takim przypadku, jeżeli zwrot nastąpi po 60 dniach, oznacza to, że pieniądze zostaną odzyskane dopiero 25 stycznia. Składając deklarację 26 listopada przedsiębiorca jest już jednak wstępnie zorientowany, czy w rozliczeniu za listopad wykaże kwotę do zapłaty, czy po raz kolejny powstanie nadwyżka. Jeżeli jest to miesiąc, w którym w uproszczeniu więcej było sprzedaży niż zakupów, powstanie kwota do zapłaty, którą trzeba będzie uregulować najpóźniej do 25 grudnia. W tym przypadku przedsiębiorca zamiast „zamrażać” pieniądze na dwa miesiące w oczekiwaniu na zwrot, przeniesie kwotę za październik do rozliczenia w następnym okresie rozliczeniowym czyli w listopadzie.

Może to więc wyglądać w następujący sposób:
Październik – firma wykazuje 10 tys. zł nadwyżki podatku naliczonego nad należnym. Deklarację złoży 26 listopada. Możliwy zwrot to 25 stycznia. Przedsiębiorca wybiera przeniesienie tej kwoty do rozliczenia w listopadzie. Przy założeniu, że podatek należny za listopad wyniesie 15 tys. zł, podatnik obniży wartość zobowiązania o 10 tys. przeniesione z października. 25 grudnia skorzysta więc z pieniędzy stanowiących nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym za październik.

Rozwiązanie nie dla eksporterów
Nie jest to jednak korzystne rozwiązanie dla tych przedsiębiorców, którzy wybrali kwartalne rozliczenie podatku. W ich przypadku przeniesienie nadwyżki do rozliczenia w następnym okresie rozliczeniowym oznacza faktyczne wydłużenie czasu, po którym „odzyskają” pieniądze.
Z rozwiązania tego nie skorzystają także te pomioty, które mają wysoki udział towarów eksportowych w sprzedaży z uwagi na objęcie eksportu stawką 0% (lub dokonują np. wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów). W takich przypadkach powstaje permanentnie nadwyżka podatku naliczonego nad należnym.

25 dni tylko dla niektórych
W innych przypadkach, gdy przedsiębiorcy zależy na jak najszybszym dostępie do gotówki, może rozważyć wystąpienie o zwrot w terminie 25 dni. Tak krótki termin jest jednak uzależniony od spełnienia istotnych warunków. Po pierwsze kwoty podatku naliczonego wykazana w deklaracji muszą wynikać z faktur dokumentujących należności, które zostały w całości zapłacone (lub odpowiednio z zapłaconych np. dokumentów celnych). Po drugie konieczne jest złożenie zabezpieczenia majątkowego, które może mieć formę gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej, poręczenia banku, weksla z poręczeniem wekslowym banku, czeku potwierdzonego przez krajowy bank wystawcy czeku albo papierów wartościowych na okaziciela o określonym terminie wykupu.

Katarzyna Rola-Stężycka, Tax Care